Lẩn quất bên mùi than lửa là vị mật ong rừng thơm dịu với cái bùi bùi, ngầy ngậy của lá Mác Mật. Chiêu thêm ngụm rượu men lá cay nồng, cái ồn ào của phiên chợ bỗng lặng đi theo dư vị của miếng thịt quay.

Lợn quay thì ở đâu mà chả có, ấy thế nhưng ai đã từng ăn thịt lợn quay Lạng Sơn một lần thì đến mấy chục năm sau vẫn nhớ, vẫn thèm.

Nó làm cho ta mỗi khi thấy trời trở lạnh, lại âm thầm chạnh nghĩ về một bản Nùng với bếp lửa ủ than hồng rực, cái mâm gỗ lót lá chuối bày tú hụ thịt quay thơm lừng lẫn với từng búi lá Mác Mật nháng mỡ ngả màu vàng hườm. Cạnh đó là chai rượu ủ men lá nút bằng lõi ngô, chưa mở đã thấy hực lên mùi lửa rừng, gió núi…

Từ chạng vạng hôm trước, trên bãi cỏ hẹp, những con lợn khoảng ba bốn chục cân da trắng hồng, chân ngắn đều được mổ bỏ hết lòng ruột đặt thành dãy. Người ta dồn lá Mác Mật tươi đã rửa sạch để ráo vào bụng con lợn.

Hàng chục đống củi đốt từ trưa giờ đã chuyển thành than rừng rực rực không có lấy một sợi khói. Hơi nóng bốc ngùn ngụt làm mấy đứa trẻ con đang lúi xúi nướng ngô má dậy đỏ hây hây. Những cái đòn quay và chạc đỡ làm bằng cây tươi cột choãi chân chèo chờ thực thi phận sự.

Trên những manh chiếu cói cũ, mấy ông già áo bông chàm ngồi nhả khói thuốc lá cuộn, uống nước chè pha trong cái ấm sành sứt sẹo. Hắt lên từ phía dãy Mẫu Sơn mờ mờ vài tia nắng yếu ớt của buổi chiều đông. Tiếng bà mẹ Nùng nào trong bản gọi con về rửa ráy bên máng nước sau nhà.

Đêm qua mau. Bốn bề sương giăng mờ mịt. Khí lạnh luồn vào sau tai buôn buốt. Chỉ còn lách tách những tàn lửa thưa thớt bắn lên từ những đống than giờ đã phủ dày một lớp tro nóng. Lác đác phía sâu trong bản, le te tiếng gà báo sáng. Mùi thơm từ những giàn quay tan trong hơi sương lành lạnh thấm vào khứu giác từ từ.

Lợn quay được đặt trên phản gỗ lớn, da vàng ruộm không nứt. Người bán thịt đầu chít cái khăn mặt bông cũ, áo xắn để lộ hai bắp tay đỏ au cuồn cuộn. Con dao chặt thịt được thửa từ loại thép tốt của những thanh nhíp ô tô vừa nặng, vừa sắc sáng loáng vung lên. Nháy mắt, con lợn đã được chặt đôi theo chiều ngang.

Lôi những nắm lá Mác Mật bốc khói ra khỏi bụng con lợn quay, người bán hàng cẩn thận chia ra thành từng nắm nhỏ. Cái lá bùi bùi, chan chát, chua chua, ngầy ngậy này phải chia đều để đủ bán kèm cho đến khi hết thịt. Cân xong miếng thịt, gói lá chuối, người mua còn cố nhúm thêm của người bán ít lá rồi mới chịu trả tiền.

Khẽ khàng, hai đầu ngón tay nhón lấy miếng thịt còn nóng hổi bì vàng ruộm, chấm tí xì dầu bỏ vào miệng kèm dăm cái lá Mác Mật, nhấm thêm tí ớt núi cay xé đầu lưỡi. Ta nghe cái giòn giòn mà hơi deo dẻo của bì lợn quấn theo cái mềm ấm của thịt nạc giắt chút mỡ xôm xốp.

Lẩn quất bên mùi than lửa là vị mật ong rừng thơm dịu với cái bùi bùi, ngầy ngậy của lá Mác Mật. Chiêu thêm ngụm rượu men lá cay nồng, cái ồn ào của phiên chợ bỗng lặng đi theo dư vị của miếng thịt quay. Non xanh nước biếc xứ Lạng bỗng thêm tình tứ và huyền diệu.

Cùng Danh Mục: