Khám phá nguồn gốc các món ăn vặt ở Sài Gòn
Nhiều người kể rằng, phá lấu ra đời khi người Tiều sợ lãng phí các con vật làm thực phẩm (thường là heo, gà và nhất là vịt) mà không dùng hết. Vì thế, họ xẻ tất cả các phần của con vật thành những miếng vừa ăn, ướp với ngũ vị hương và một số nguyên liệu khác.
Nếu là một “tín đồ” của ẩm thực Sài Gòn, rất có thể bạn đã ăn những món này rất nhiều lần nhưng đã bao giờ bạn thắc mắc những món ăn này có nguồn gốc từ đâu và vì sao lại có tên gọi như vậy chưa?
Mỗi thành phố đều có nền ẩm thực đặc trưng riêng và ở Sài Gòn cũng có những món ăn như thế. Cùng khám phá nguốc gốc và tên gọi của những món ăn vặt trứ danh ở Sài Gòn đã từng khiến bao thế hệ “điên đảo” bạn nhé!
Phá lấu
Món phá lấu có nguồn gốc từ Trung Hoa. Phá lấu theo âm Hán Việt là “Đả Lỗ” (đả nghĩa là kho mặn, lỗ nghĩa là ướp mặn). Nhiều người kể rằng, phá lấu ra đời khi người Tiều sợ lãng phí các con vật làm thực phẩm (thường là heo, gà và nhất là vịt) mà không dùng hết. Vì thế, họ xẻ tất cả các phần của con vật thành những miếng vừa ăn, ướp với ngũ vị hương và một số nguyên liệu khác. Nồi phá lấu của người Tiều có thể để quanh năm suốt tháng, hết nước lại châm vào, rồi cho thêm chút muối là có thể ăn dần trong cả năm.
Để chạy theo nhu cầu của thực khách, phá lấu ngày thường dùng lòng bò hoặc heo kết hợp với cách nấu nước phá lấu (gồm có ngũ vị hương, đại hồi, tiểu hồi…) ăn kèm với bánh mì, rau ngò và một ít nước chấm. Hiện nay, bạn có thể tìm thấy các món phá lấu theo cách nấu truyền thống của người Tiều tại các khu vực quận 5, quận 6 hoặc khu Chợ Lớn ở TP.HCM.
Vằn thắn (hay còn được gọi là hoành thánh) cũng có nguồn gốc từ Quảng Đông, Trung Quốc. Vằn thắn theo âm Hán Việt là “Vân Thôn” (có nghĩa là nuốt mây). Món vằn thắn theo người Hoa du nhập vào Việt Nam vào khoảng thập niên 1930, biến đổi thành món mì vằn thắn không còn hoàn toàn giống với món ăn nguyên gốc Trung Hoa.
Nhân vằn thắn thường được làm từ thịt heo, hải sản và rau băm nhỏ, gói lại bằng vỏ bột mì rồi đem hấp chín. Sau khi hấp xong, vỏ bột mì chuyển màu trắng hơi trong cho phép nhìn thấy nhân bên trong. Ở TP.HCM, bạn sẽ dễ dàng thưởng thức vằn thắn từ các quán ăn ven đường, hẻm hay các quán ăn sang trọng. Vằn thắn thường được bán chung với hủ tiểu, bánh canh.
Xá xíu
Xá xíu có nguồn gốc từ Quảng Đông, Trung Quốc. Từ này âm Hán Việt đọc là “Xoa Thiêu”. Món này được làm từ thịt heo lạng bỏ xương, ướp gia vị, xỏ ghim rồi đem nướng trên lửa. Thịt thường dùng là thịt vai, ướp mật ong, ngũ vị hương, xì dầu, chao, tương đen và rượu.
Thịt xá xíu thường được dùng kèm với cơm, hủ tiếu, bánh mì và đặc biệt là các món mì nước được nấu theo kiểu của người Hoa.
Lạp xưởng
Lạp xưởng cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc. Lạp xưởng đọc theo âm Hán Việt là “Lạp Trường” (lạp có nghĩa là cuối năm, trường có nghĩa là ruột).
Món ăn quen thuộc này với thành phần chính gồm ruột heo nhồi thịt xay trộn với rượu, đường cho lên men tự nhiên. Lạp xưởng màu hồng hoặc nâu sậm, vị ngọt và có thể bảo quản rất lâu.
Lẩu
Cho đến nay chúng ta vẫn chưa biết chính xác nguồn gốc xuất xứ của món lẩu. Có giả thuyết cho rằng những cư dân du mục Mông Cổ là những người đầu tiên sáng chế ra món ăn này. Tên gọi lẩu có nguồn gốc từ giọng Quảng Đông (Trung Quốc), đọc theo âm Hán Việt là “Lô” (có nghĩa là cù lao). Có lẽ tên gọi này xuất phát từ hình dáng của nồi lẩu truyền thống rất giống với cù lao với một cái ống ở giữa chứa than, xung quanh là nước dùng.
Đâu đâu ở Sài Gòn bạn cũng có thể nhìn thấy các quán lẩu. Vào những chiều Sài Gòn cuối tuần mưa bất chợt, các quán lẩu là nơi rất thích hợp tụ tập bạn bè, người thân. Bạn cũng có thể thưởng thức món lẩu ngay tại nhà bởi cách chế biến món ăn này cực kì đơn giản.
Ngoài những món ăn quen thuộc đã từng khiến bao thế hệ “điên đảo” kể trên, ở Sài Gòn cũng còn rất nhiều món ăn nổi tiếng khác dễ gây “thương nhớ” cho nhiều thực khách. Tất cả như hòa quyện vào nhau, tạo thành một bức tranh ẩm thực đa sắc màu giữa Sài Gòn luôn ồn ào, nhộn nhịp.
Leave a Reply